Dünya Ekonomik Forumu’nun yayımladığı Küresel Cinsiyet Farkı 2023 Raporuna göre, Türkiye’nin cinsiyet eşitliği konusunda 129. sırada yer aldığını gösteriyor.

Bu sıralama, 146 ülkenin “ekonomik katılım ve fırsat”, “eğitimsel kazanımlar”, “sağlık ve hayatta kalma” ve “siyasi yetkilendirme” alanlarında cinsiyet eşitsizliğinin ölçüldüğü rapora dayanıyor.

Rapora göre, dünya genelinde cinsiyet eşitsizliğini azaltma konusundaki ilerleme hızı çeşitli krizler nedeniyle büyük ölçüde yavaşladı. Son bir yılda cinsiyet eşitsizliği yalnızca %0,3 oranında azalmıştır. Raporda incelenen dönem olan 2006 yılından bu yana ise sadece %4’lük bir iyileşme kaydedildi. Mevcut hızda ilerleme sağlanması durumunda ise cinsiyet eşitsizliğinin ancak 131 yıl içinde kapanabileceği öngörülüyor.

Türkiye’nin 129. sıradaki konumu, cinsiyet eşitliği konusunda daha fazla çalışma ve gelişmeye ihtiyaç olduğunu gösteriyor. Türkiye’nin sıralamadaki yerini etkileyen faktörler arasında Maldivler, Japonya, Ürdün, Hindistan ve Tunus gibi ülkelerin daha yüksek sıralarda yer alması bulunuyor. Türkiye’yi Nijerya, Suudi Arabistan, Lübnan, Katar ve Mısır takip ediyor. Sıralamanın en altında ise Afganistan, Çad, Cezayir, İran ve Pakistan gibi ülkeler bulunuyor.

Kadın Koalisyonu’na göre Türkiye’nin 5 basamak gerilemesi, cinsiyet eşitliği konusunda daha fazla çaba sarf edilmesi gerektiğine işaret ediyor.

Bölgelere göre ilerleme

Coğrafi bölgelere göre yapılan analizler, cinsiyet eşitsizliğinin kapanması için geçecek sürenin farklı bölgelerde değiştiğini gösteriyor. Rapora göre, mevcut ilerleme hızının devam etmesi durumunda Latin Amerika ve Karayipler’de cinsiyet eşitsizliğinin kapanması 53 yıl alacaktır. Avrupa için bu süre 67 yıl, Kuzey Amerika için 95 yıl, Sahra altı Afrika için 102 yıl, Güney Asya için 149 yıl olarak hesaplanıyor. Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da bu süre 152 yıl, Avrasya ve Orta Asya bölgesi için 167 yıl, Doğu Asya ve Pasifik bölgesi için ise 189 yıldır.

Küresel Cinsiyet Eşitsizliği Raporu, cinsiyet eşitliği konusunda yavaş ilerleme olduğunu ortaya koyuyor. Bu nedenle, cinsiyet eşitliğini hızlandırmak ve gerçek bir eşitlik sağlamak için acil ve hedefe yönelik önlemlerin alınması gerektiği vurgulanıyor. Bu önlemler, eğitimde fırsat eşitliği sağlama, ekonomik katılımı teşvik etme, sağlık hizmetlerine erişimi güçlendirme, siyasi temsil ve karar alma süreçlerinde cinsiyet eşitliğini sağlama gibi alanlarda odaklanması gerektiğini vurguluyor. Cinsiyet eşitsizliğiyle mücadele için toplumsal cinsiyet normlarının değişimi, kadın haklarının korunması ve desteklenmesi gibi uzun vadeli stratejilerin yanı sıra kısa vadeli politikalar da uygulanması gerekiyor.