Sermaye sınıfı zenginliğini paylaşmıyor

Credit Suisse’in raporuna göre, 2015 ile 2022 yılları arasında Türkiye’nin zenginliği yaklaşık olarak yarı yarıya azaldı. 2015 yılında kişi başına düşen ortalama zenginlik 33,982 dolar iken, 2022 yılında bu rakam finansal varlıklar için 4,187 dolar ve finans dışı varlıklar için 14,403 dolar olarak kaydedildi. Aynı dönemde kişi başına düşen borç miktarı ise 1,012 dolar olarak hesaplandı. 

Merkezi, İsviçre, Zürich’teki bankacılık ve finans kuruluşu Credit Suisse’in 2022 “Dünya Zenginlik Raporu” yayınlandı.

Türkiye’de ve dünyada azalan zenginlik

Rapora göre, 2022 yılında dünyanın genelinde ve Türkiye’de toplam zenginlik azaldı. Dünya genelinde, 2021’de 465 trilyon 666 milyar dolar olan toplam zenginlik, 2022’de 454 trilyon 385 milyar dolara geriledi. Bu düşüş, 2008 küresel mali krizinden bu yana dünyanın toplam zenginliğindeki ilk gerileme olarak kaydedildi.

2022’de kişi başına düşen zenginlik dünya genelinde 87 bin 916 dolardan 84 bin 718 dolara düştü. Türkiye’de ise 2022’de toplam zenginlik 2021’e göre 141 milyar dolar azalarak 1 trilyon 41 milyar dolara geriledi. Yetişkin nüfusta kişi başına düşen servet de yüzde 13’lük bir düşüşle 17 bin 578 dolara düşmüş oldu. Bu veriler, hem dünya genelinde hem de Türkiye’de toplam zenginliğin ve kişi başına düşen servetin azaldığını göstermektedir.

Dünyanın zenginliği ABD’de

ABD, 139 trilyon 866 milyar dolarlık toplam zenginlikle dünyanın en zengin ülkesi konumunda ve kişi başına düşen servet 551 bin 347 dolar olarak biliniyor.

Afrika, kişi başına düşen zenginliğin en düşük olduğu kıta olup 8 bin 345 dolarlık bir değere sahiptir. Öte yandan Kuzey Amerika, Kanada ve ABD’nin içerdiği bir coğrafi bölge olarak kişi başına 531 bin 826 dolarlık bir zenginliğe sahiptir ve bu açıdan öne çıkmaktadır.

Geçmiş raporlarla karşılaştırmalı olarak, Türkiye’de 2015 yılında toplam zenginlik 1 trilyon 777 milyar dolar olarak kaydedilmiş ve kişi başına düşen servet 33,982 dolar olarak hesaplanmıştı. Ancak 2022 itibarıyla bu durum önemli ölçüde değişmiş ve yetişkin başına düşen zenginlik finansal olarak 4,187 dolar ve finans dışı olarak 14,403 dolar seviyelerine gerilemiştir. Aynı dönemde kişi başına düşen borç miktarı ise 1,012 dolar olarak kaydedildi. Bu veriler,

Zenginliğin paylaşımında muazzam fark

Raporda Türkiye’nin zenginlik durumuna ilişkin ülke bazlı bir bölüm bulunmuyor, ancak farklı kaynaklardan elde edilen veriler bir araya getirildiğinde büyük bir eşitsizlik tablosu ortaya çıkıyor.

Türkiye’deki zenginlik dağılımına ilişkin bazı veriler şu şekildedir:

– Türkiye’de en zengin yüzde 1’in toplam zenginlik içindeki payı yüzde 39.5’tir.
– Yüzde 90’lık kesim, zenginliğin yalnızca yüzde 30.2’sine sahiptir.
– En zengin yüzde 5’lik kesim, toplam zenginliğin yüzde 59.2’sini elinde bulundurur.
– Yüzde 95’in payına düşen zenginlik yüzde 48’dir.
– En zengin yüzde 10, toplam zenginliğin yüzde 69.8’ine sahiptir.
– En yoksul yüzde 30’un serveti, toplamda 1 milyar dolarlık bir net borçtan ibarettir.
– Yüzde 80’inin aldığı pay, toplam zenginliğin yüzde 18.7’sini oluşturur.

Türkiye’nin Gini katsayısı 0.802’dir, bu da raporda yer alan 29 ülke arasında 17. sırada yer aldığını gösterir. Gini katsayısı, ekonomide gelir eşitsizliğini ölçen bir göstergedir ve 0 ile 1 arasında değer alır. 0’a yaklaştıkça eşitlik, 1’e yaklaştıkça eşitsizlik artar.

Bu veriler, Türkiye’deki zenginlik dağılımının önemli ölçüde eşitsiz olduğunu ve zenginlik açısından farklı kesimler arasında büyük uçurumlar bulunduğunu göstermektedir.

Milyonerler de “yoksullaşmış”

Türkiye’de 2021 yılında 73 bin olan dolar milyoneri sayısı, 2022 yılında 61 bine düştü. Ülke genelinde 100 bin doların üzerinde zenginliğe sahip kişi sayısı ise 1 milyon 256 bin olarak kaydedildi.

Ayrıca, 52 bin 392 kişi 1 ila 5 milyon dolar arasında zenginliğe sahiptir. 4 bin 85 kişi 5 ila 10 milyon dolar arasında zenginlikle, 2 bin 920 kişi 10 ila 50 milyon dolar arasında zenginlikle, 320 kişi 50 ila 100 milyon dolar arasında zenginlikle, ve 31 kişi ise 500 milyon doların üzerinde kişisel zenginliğe sahiptir.

Bu verilere göre, Türkiye’de farklı zenginlik aralıklarında bulunan kişilerin dağılımı hakkında bilgi edinmek mümkün.