18 May Küresel çaptaki askeri harcamalar rekor seviyeye ulaştı
Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI), 2021 yılına ilişkin küresel askeri harcamalar raporunu açıkladı. SIPRI raporuna göre, askeri harcamalara en fazla yatırım yapan ülkeler, sırasıyla ABD, Çin, Hindistan, İngiltere ve Rusya. Bu 5 ülkenin harcaması, tüm dünyadaki askeri harcamaların yüzde 62’sine denk.
Raporda, küresel askeri harcamaların 2021’de bir önceki yıla göre reel olarak yüzde 0,7 artışla 2 trilyon 113 milyar dolara yükseldiği belirtildi. Küresel çaptaki bu harcamaların ilk defa 2 trilyon doların üzerine çıkması dikkat çekti. Raporda 2011-2014 arası kısa bir süre düşüş yaşandıktan sonra 7 yıldır art arda yükseldiği ve son 2 yıldır rekor seviyelere ulaştığı kaydedildi. Türkiye’nin harcamaları ise 2020’de olduğu gibi geçen yıl da düşüş kaydetti.
Türkiye’nin 2012-2020’deki askeri harcamalarının yüzde 63 arttığına işaret edilen raporda, bu büyümenin, silah üretiminde dışa bağımlılığı azaltma çabalarının etkili olduğuna dikkat çekildi. Raporda, Türkiye’nin 2021’deki askeri harcamalarının bir önceki yıla göre yüzde 4,4 düşerek 15,5 milyar dolar olduğu ve askeri harcama sıralamasında 18. sırada yer aldığı bildirildi.
Rusya’nın askeri harcamaları 65,9 milyar dolar
Rusya’nın askeri harcamaları, Ukrayna sınırına yığınak yaptığı 2021 yılında yüzde 2,9 artarak 65,9 milyar dolara çıktı. Son üç yıldır Rusya’nın askeri harcamaları yükseliyor. Rusya’nın askeri harcamaları gayri safi yurt içi hasılasının (GSYH) yüzde 4,1’ine ulaştı. SIPRI’nin Askeri Harcama ve Silah Üretim Programı Direktörü Lucie Béraud-Sudreau’ya göre, Rusya’nın harcamalarını artırabilmesi, elde ettiği yüksek petrol ve gaz gelirleri sayesinde.
Harcamalarda pandemiye rağmen yükseliş
SIPRI’nin kıdemli araştırmacısı Dr. Diego Lopes da Silva, pandemiyle yaşanan ekonomik sıkıntılara rağmen askeri harcamaların arttığını belirtti. Silva, enflasyon yüzünden reel büyüme oranı düşük kalsa da yazılı veriler açısından askeri harcamaların yüzde 6,1 büyüdüğünü kaydetti. Küresel askeri harcamanın dünya GSYH’sındaki payı 2020’de yüzde 2,3 iken 2021’de yüzde 2,2’ye düştü.
ABD’nin askeri alanda AR-GE çalışmalarına ayırdığı bütçe 2012 ve 2021 arasında yüzde 24 yükselişe geçti. SIPRI araştırmacılarına göre bu veriler, ABD’nin yeni nesil teknolojileri odağına aldığını gösteriyor.
Çin’in askeri harcamalarındaki artış ise 27 yıldır devam ediyor. Çin’in askeri bütçesi 293 milyar dolar büyüklüğünde. SIPRI araştırmacılarına göre Çin’in bu yatırımları, Avustralya ve Japonya gibi Güney ve Doğu Çin denizlerindeki ülkelerin de harcamalarının artmasına yol açıyor.
Araştırmanın dikkat çeken bir başka bulgusu ise İran’ın 4 yıl sonra ilk kez savunma bütçesini artırarak 24,6 milyar dolara çıkarması oldu.