İklim krizi hava kalitesini düşürüyor

İklim krizinin neden olduğu yangınlar, hava kalitesini düşürüyor. Dünya genelinde artan hava kirliliği, akciğer ve dolaşım sistemini etkileyerek ağır hastalıklar risklerini tetikliyor. Temiz hava soluyanların oranı, dünya nüfusunun yüzde 1’inden bile az.

Birleşmiş Milletler (BM), iklim krizi nedeniyle artan sıcak hava dalgaları ve orman yangınlarının dünya genelinde hava kalitesinin düşmesine neden olacağı öngörüsünde bulundu.

 

Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) yayımladığı 2022 Hava Kalitesi ve İklim Bülteni’nde, son bir yılda çıkan orman yangınları ve sıcak hava dalgalarının etkilerini inceledi.

 

Temmuz ve Ağustos 2021’de orman yangınlarının en fazla görüldüğü Sibirya, Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri’nin batı bölgelerinde çıkan yangınların havadaki parçacıklı madde oranını 2,5 mikrometreye çıkardığı bildirildi.

 

Parçacıklı madde oranında 2,5 mikrometre seviyesi, akciğer ve dolaşım sistemini etkileyerek ağır hastalıklar riskini de artırıyor.

 

Hava kirliliğinin artması öngörülüyor

WMO Genel Sekreteri Petteri Taalas, “Küre ısınırken orman yangınlarına bağlı hava kirliliğinin, düşük emisyon durumunda dahi artması bekleniyor. Hava kirliliği, sağlık risklerinin yanı sıra ekosistem ve atmosferin sağlığı için de tehdit içeriyor,” dedi.

 

Bültende yer alan tahminlere göre:

Dünya genelindeki yıkıcı orman yangınları 21. yüzyılın sonuna doğru yüksek karbon ve sera gazı salımı halinde yüzde 40-60, düşük salım halinde ise yüzde 30-50 artış gösterebilir.

Küresel sera gazı salınımının bu şekilde devam etmesi durumunda 21. yüzyılın ikinci yarısı itibari ile küresel ısı seviyesi 3 derece yükselebilir.

 

Dünyanın yüzde 1’inden azı temiz hava soluyor

Öte yandan, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), WMO ve Birleşmiş Milletler Enerji Programı’na (UNEP) bağlı bilim araştırmacıları, 2022 Uluslararası Temiz Hava Günü dolayısıyla yaptıkları ortak açıklamada, küresel hava kirliliğindeki güncel durumu değerlendirdi.

Açıklamada, DSÖ’nün hava kalitesi standartlarına uygun temizlikte hava soluyanların oranının dünya nüfusunun yüzde 1’inden bile az olduğu belirtildi.

Sağlıksız hava solumak en çok yaşlıları, çocukları ve doğum öncesi-sonrası süreçteki kadınları etkiliyor.

DSÖ’nün verilerine göre, her yıl 15 yaş altı 600 bin civarında çocuk, hava kirliliğinin neden olduğu hastalıklardan dolayı hayatını kaybediyor. Milyonlarca çocuk ise kirlilikten ötürü ciddi sağlık sorunları yaşıyor.

 

Hava kirliliği gıda kalitesini de olumsuz etkiliyor

Sağlık harcamaları da son yıllarda hava kirliliği nedeniyle artış gösterdi. 2021’de hava kirliliğinin etkileriyle mücadele konusunda yapılan sağlık harcamaları 8,1 trilyon doları buldu.