Havayolu işçileri greve gitti

İspanya’da Ryanair ve Easyjet’te devam eden grevlere, 28 Ağustos itibariyle İspanya merkezli havayolu şirketi Iberia Express de katıldı.

Ryanair ve Easyjet havayolu şirketlerinin ardından Iberia Express için çalışan 532 kabin memuru da 28 Ağustos itibariyle iş bıraktı. Maaşlarının arttırılmasını talep eden işçilerin grevinin 6 Eylül’e kadar sürmesi planlanıyor.

 

Iberia Express çalışanlarının bağlı olduğu sendika (USO), 532 kabin memurunu kapsayan greve başlandığını, 6 Eylül’e kadar sürmesi öngörülen grevden dolayı toplamda 92 uçuşun iptal edileceğini duyurdu.

 

Sendika, 10 gün sürecek grevin nedenini, kabin memurlarının 2015’ten bu yana dondurulan maaşlarının artırılmasına yönelik 8 aydır devam eden müzakerelerde herhangi bir sonuç alınamamasını gösterdi.

 

Başkent Madrid ile bağlantılı Mayorka, Büyük Kanarya, Santiago de Compostela, Sevilya, Malaga, Tenerife kentlerine uçuşları kapsayacak grevden 17 bin kadar yolcunun etkilenmesi bekleniyor.

 

“Şirket, yolcuları rehine gibi kullanıyor”

Greve çıkan işçilerin bağlı olduğu USO’nun sözcülerinden Estefania Diaz, konuyla ilgili açıklamasında “Iberia Express, çalışanlarının hoşnutsuzluğunun farkında ama toplantılarda herhangi bir teklif getirmiyor. Çalışma koşullarında bir güvence vermiyor” ifadelerini kullandı.

 

Diaz, Iberia Express havayolu şirketini “dürüst ve profesyonel müzakere yerine yolcuları rehine gibi kullanmakla” suçladı.

 

Iberia Express’ten yapılan açıklamada ise, işçilerin grevinin “Ulaştırma Bakanlığının belirlediği asgari hizmetleri ihlal eden bir grev olduğu” ifade edilerek 28-31 Ağustos’ta planlanan uçuşların yüzde 93,2’sinin gerçekleşeceği, bu tarihlerde 28 uçuşunun iptal edildiği kaydedildi.

 

İspanya’da Ryanair kabin memurları toplu iş sözleşmesinde anlaşma sağlanamadığı için 8 Ağustos’tan bu yana hafta içi pazartesi-perşembe arasında grev yaparken maaşlarının pandemi öncesindeki seviyeye getirilmesini isteyen Easyjet pilotları da hafta sonları iş bırakıyor.

 

Pandemi sonrası havacılığın durumu

Emekli kaptan pilot Bahadır Altan, daha önce Türkiye ve dünyadaki havacılığın durumu ile ilgili bianet’e konuşmuş, Türkiye’dekiler de dahil pandemi döneminde havayolu şirketlerinin hem çalışanların ücretlerini düşürdüğüne hem de personel sayısını azalttığına dikkat çekmişti.

 

Altan, grevlerle ilgili ise özetle şu değerlendirmede bulunmuştu:

“Pandemide bütün şirketler o dönemde uçuşlar çok azaldığı için personel çıkarttı. Çeşitli bahanelerle ücretsiz izin uyguladılar. Ve ücretleri de genel olarak düşürdüler. Böyle bir bahane olunca da özellikle Türkiye’de işçilerde işini kaybetme korkusuyla bu düşük ücretlere razı olma gibi bir tavır gelişti. Avrupa’da da bu böyle oldu. Avrupa’da da kapitalizmin kuralları değişmiyor malum. Havacılık kapitalizmin dolaşım sistemi, kan damarları. Artık her şey hava yoluyla naklediliyor. Dolayısıyla oradaki tıkanıklık kapitalizmi de tıkayacak bir etki yapıyor. Havacılık başka sektörlerdeki gibi ‘Bugün alayım, iki gün eğitim vereyim, istihdam edeyim, hemen çalıştırayım’ denecek bir sektör değil. Bunun bir eğitimi var, kontrolü var. Bir eleman çabuk yetişmiyor ve burada hem yabancı dili olan hem de nitelikli işçiler çalışıyor. Dolayısıyla, hemen işçi sayısını artırmak istese, eleman alsa bile mümkün olmuyor ve iş yükü artıyor. Sorunun kaynağı budur: Pandemide emek maliyetini iyice aşağı çekmek için personel azaltan şirketler, şimdi bunun sıkıntısını yaşıyor. Özellikle de uzun vadeli planlama yapmayanlar… İşçiler de bu yoğunlukta daha önce iki-üç kişinin yaptığı işi bir kişi yapmak zorunda kalıyor. Onlar da buna gerek iş yavaşlatma ile gerek o yükü kaldıramadığı için tepki veriyor. Grev sözlerinin konuşulmasının sebebi de budur.”