İhracatta yüzde 45’lik payı olan avro değer kaybediyor. 20 yılın en büyük kayıplarını yaşayan avro, Rusya-Ukrayna savaşı başlamadan kısa bir süre önce yaklaşık 1,15 dolar değerindeydi. Enerji krizi Avro Bölgesi’ndeki ekonomik sıkıntıların derinleşmesine neden olurken AB ortak para biriminin değerini de aşağı çekiyor.

Avro ve dolar dengesi alışılagelmişin dışında hareket ediyor. 20 yılın en büyük kayıplarını yaşayan avro, Rusya-Ukrayna savaşı başlamadan kısa bir süre önce yaklaşık 1,15 dolar değerindeydi. Enerji krizi Avro Bölgesi’ndeki ekonomik sıkıntıların derinleşmesine neden olurken AB ortak para biriminin değerini de aşağı çekiyor. ABD Merkez Bankası, enflasyonla mücadele kapsamında faiz oranlarını artırma konusunda sert davranıyor. Fed Başkanı Jerome Powell, Jackson Hole’deki merkez bankası sempozyumunda Fed’in faiz politikasında borçlanma maliyetlerini artırmaya devam edeceğini söylemesinin ardından doların tüm para birimleri karşısındaki değeri arttı.

Zayıf avro ve düşen ihracat

ABD Merkez Bankası, mart ayından bu yana politika faizini toplam 225 baz puan artırırken, Avrupa Merkez Bankası ise şu ana kadar sadece 50 baz puanlık bir artışla yetindi. Dolar/TL haftanın ilk işlem gününe 18,19’un üzerinde ve avro/TL ise 18,06’dan başlamıştı. Dün itibarıyla dolar kuru 18,17, avro kuru ise 18,21 seviyesini aştı.

Peki, durumun Türkiye’ye yansımaları nasıl olur? Türkiye İstatistik Kurumu’nun önceki gün yayımladığı dış ticaret istatistikleri zayıf avronun ülke ekonomisini nasıl etkileyeceğine dair fikir veriyor. Türkiye’nin en önemli ihracat pazarının başında Avrupa ülkeleri geliyor. İktidar, yeni ekonomi modeli adı altında ihracatı artırıp cari fazla vermeyi hedefliyordu. Model henüz ilk aydan çökerken Avrupa’daki durgunluk riski ve doların avroyu sollaması işlerin Türkiye açısından daha da kötü bir duruma sürüklenmesine neden oluyor.

Ülkenin toplam ihracatında avronun payı yüksek ancak ithalatta dolarla ticaret öne çıkıyor. Başka bir ifadeyle avro değer kaybettikçe ihracat ucuzlarken dolar değer kazandıkça ithalat pahalılaşıyor. Ocak-Temmuz döneminde toplam ithalatın 49,3 milyar dolarlık kısmı avro ile yapıldı. İthalatın 147,2 milyar dolar tutarındaki bölümü ise ABD doları ile yapıldı. İthalatta avronun payı yalnızca yüzde 23.

Toplam ihracatın 64,2 milyar dolarlık kısmı avro ile yapılırken 70,8 milyar dolarlık kısmı dolarla yapıldı. İhracatta avronun payı neredeyse yarı yarıya. Yapılan ihracatın yüzde 45’i avro ile yapılırken yüzde 49’u dolarla yapıldı. Bir yandan enerji krizi diğer yandan yüksek enflasyonla mücadele eden Avrupa ülkelerine ihracat yavaşladı. Türkiye’nin Fransa, Hollanda, Almanya ve İtalya’ya yaptığı ihracat temmuz ayında azaldı. Temmuz’da Fransa’ya 596,2 milyon dolar tutarında ihracat gerçekleştirildi. Bu tutar yılbaşından bu yana en düşük ihracat olarak kayıtlara geçti. Bu ülkeler arasındaki en sert düşüş ise ocak ayında 1 milyar doların üzerinde ihracat yapılan İtalya’da gerçekleşti. Temmuz’da İtalya’ya 849,9 milyon dolarlık ihracat yapıldı.