UNICEF, 2021 yılında Çocuk işçilerin sayısı son 20 yılda ilk kez artış gösterdiğini, pandemi milyonlarca çocuğu işçiliğe ittiğini belirtmişti. İnsan Hakları Derneği Adana Şubesi Çocuk Hakları Komisyonu, ulusal ve uluslararası mevzuat ve yaptırımlara rağmen çocuk işçiliği sorununun çözülmediği ve/veya çözülmek istenmediğine dikkati çekerek bir açıklama yayınladı.

Komisyon, pandemi sürecinde çocukların kuralsız ve güvencesiz olarak iş yaşamına dâhil edilme oranlarının yükselmeye devam ettiğini belirterek şunları ifade etti:

“Öyle ki; 2020 Mart ayından itibaren salgınla mücadele kapsamında alınan sokağa çıkma yasakları ve sağlık tedbirleri, çalışanlar ve mevsimlik tarım işçileri bakımından uygulanmamış ve 4 Nisan 2020 tarihinde yayımlanan genelge ile 18 yaş altı çalışanlar da dâhil seyahat izni verilmiştir.”

“Çocuk işçiliği, çalışma yaşamının önemli sorunları olan güvencesiz ve kayıt dışı çalışmanın yanı sıra çocukların eğitim hakkını engeller. Oysa Türkiye’nin de taraf olduğu Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme, her çocuğun bedensel, zihinsel, ruhsal, ahlaki ve toplumsal gelişimini sağlayacak yeterli bir hayat seviyesine hakkı olduğunu kabul eder. Buna ek olarak, ILO 182 sayılı Kötü Şartlardaki Çocuk İşçiliğinin Yasaklanması ve Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Acil Önlemler Sözleşmesi, çocuk işçiliğinin ortadan kaldırılmasında eğitimin önemini vurgular.”

İHD Adana Şubesi Çocuk Hakları Komisyonu bu kapsamda şu önerileri sıraladı:

– “Çocukların en kötü biçimlerdeki çocuk işçiliğine dâhil olmaları önlenmelidir.

– Çocukların kötü şartlardaki çocuk işçiliğinden uzaklaştırılmaları, sosyal uyumları ve rehabilitasyonları için doğrudan yardım sağlanmalıdır.

– Ucuz çocuk işgücünü teşvik eden ve bunun altyapısını oluşturan eğitim sistemi ve eğitim politikalarına son verilmelidir.

– Çocuk işçiliğiyle mücadelede, uluslararası alanda gündeme gelen ve çocuk işçiliğinin ortadan kaldırılmasını hedefleyen sözleşmeler ve bildirgelerin öngördüğü önlemler tam ve kesintisiz hızla hayata geçirilmelidir.

– Çocukların zihinsel ve bedensel gelişimlerini engellemeyen, onların saygınlıklarını güvence altına alan, özgüvenlerini geliştiren ve toplumsal yaşama etkin biçimde katılmalarını kolaylaştıran koşullar için adımlar atılmalıdır. Bu çerçevede Türkiye, taraf olduğu uluslararası sözleşmelere uygun davranmalı ve kapsayıcı uygulamaları işler kılmalıdır.

– Her çocuk için ayrımsız biçimde parasız ve nitelikli eğitim sağlanmalı; onların bu hakkını engelleyen her davranış, tutum ve uygulama derhal yasaklanmalıdır.

– Çocuk emeğiyle ilgili veriler bilimsel, güvenilir ve düzenli bir şekilde yayınlanmalıdır.

– Kayıt-dışı çocuk işçi çalıştırılan kişi ve kurumlara göz yumulmamalı, caydırıcı cezalar verilmelidir.

– Yasadışı çocuk işçi çalıştırmayı önlemeye yönelik tedbirler alınmalı, denetimler etkin ve sıkı bir şekilde yapılmalı, ilgili mevzuatlar yürürlüğe koyulmalıdır.”