Ocak ayında gıda sepetine 100 TL ödeyen kişiler aynı sepet için Mayıs’ta 131 lira ödemek zorunda kaldı. Ücretle çalışan kişilerin satın alabildiği gıda miktarı böylece son 4 ayda yüzde 24 azaldı.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı yıllık enflasyon mayıs ayında yüzde 74 olurken bu oran gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 92’ye kadar çıktı. Ocak ayında maaşlarına zam alan işçi, memur ve asgari ücretlilerin alım gücü bu durum karşısında giderek geriliyor.

Asgari ücret 1 Ocak 2022’de yüzde 51 artışla 2 bin 826 liradan 4 bin 253 TL’ye yükseldi. Ancak enflasyon da son 20 senede en yüksek seviyeleri gördü. Halkı en çok ilgilendiren ise mutfak masrafları. Mayıs ayı itibariyle son bir senede gıda ve alkolsüz içeceklerin fiyatı yüzde 92 yükseldi. Ocak ayında 100 TL ile 100 birim gıda satın alabilen asgari ücretli mayıs ayında 76,3 birim gıda alabiliyor. Böylece enflasyon gıda sepetinin yüzde 24’ünü 4 ayda alıp götürdü.

Bu durum sadece asgari ücretlileri değil, sabit maaşla çalışan herkesi aynı şekilde etkiliyor. Memur ve emekliler temmuzda enflasyon farkı alabilecek ancak yılda bir kez zam alan diğer ücretliler yılbaşına kadar beklemek zorunda kalacak.

Yüzde 51 zam kısa süre eridi

Peki, Ocak 2022’de asgari ücrete yapılan yüzde 51 zam gıdada alım gücünü 2021 yılına göre ne kadar arttırdı? Bu kez asgari ücret ile gıda fiyat endeksini Ocak 2021’de 100’e eşitliyoruz. Yani, asgari ücreti 100 TL varsayıyoruz ve bununla 100 birim gıda alabiliyoruz. Asgari ücret yıl içinde değişmediği için sene sonuna kadar 100’de kalıyor. Ancak TÜİK’in açıkladığı enflasyondan dolayı satın alınabilen gıda miktarı giderek düşüyor ve Aralık 2021’de 71 birime kadar geriliyor.

Ocakta 100 liraya dolan depo mayısta 150’ye doldu

Halkın alım gücü enerjide daha fazla düştü. Ocak 2022’de asgari ücret ve enerji ürünlerinin fiyatlarını 100’e eşitlediğimiz zaman mayıs ayında şu durum ortaya çıkıyor: Asgari ücret hala 100 iken, ulaştırma ücreti 129’a; doğal gaz 133’e ve kişisel ulaştırma araçlarının yakıt ve yağları 150’ye yükseldi. Yani ocak ayında 100 TL’ye dolan bir depo mayıs ayında 150 liraya doldu.

Öte yandan elektrik fiyatı ise aynı dönemde 100’den 86’ya geriledi.

Ocak ayında asgari ücretle 100 birim akaryakıt alınırken bu miktar mayıs ayında 66,7 birime kadar geriledi. Bu da asgari ücretle alınan akaryakıt miktarının 4 ayda yüzde 33 azaldığını gösteriyor. Bu hesaplama sadece asgari ücret için geçerli değil. Sabit maaşla çalışan ve Şubat-Mayıs arasında zam almayan tüm ücretliler için geçerli.

Temmuz ayında memur ve emekliler enflasyon farkı alacak ancak asgari ücrete zam gelip gelmeyeceği merakla bekleniyor. Bunun dışında asgari ücretten daha yüksek maaş alan işçiler de var. Onların durumu da bilinmiyor.

euronews.