İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG Meclisi), iş cinayetlerinin yılık bilançosunu açıkladı. 2024’te en az 1897 işçi iş cinayetlerinde hayatlarını kaybetti. Her gün ortalama 5 kişi çalışırken öldü.

Ocak’ta en az 164, Şubat’ta 152, Mart’ta 125, Nisan’da 165, Mayıs’ta 141, Haziran’da 139, Temmuz’da 149, Ağustos’ta 192, Eylül’de 161, Ekim’de 168, Kasım’da 173, Aralık’ta 168 işçi yaşamını yitirdi.

İşçilerin yalnızca 36’sı yani yüzde 1,89’u sendikalı işçiydi. 1861’i ise (yüzde 98,11) sendikasız. Ölenlerin 106’sı kadın işçi ve 1791 erkek işçiydi. 22’si 14 yaş ve altı çocuk işçi, 49’u 15-17 yaş arası çocuk/genç işçiydi. 395’i 18-29 yaş aralığında, 793’ü 30-49 yaş aralığında, 462’si 50-64 yaş aralığında, 96’sı da 65 yaş ve üstündeydi. İSİG Meclisi 80 işçinin de yaşını belirleyemedi.

Verilere göre 2024’te 94 mülteci/göçmen işçi hayatını kaybetti. Bu işçiler Suriye, Afganistan, İran, Rusya, Türkmenistan, Özbekistan, Ukrayna, Andorra, Polonya gibi ülkelerden gelmişlerdi.

En çok ölüm inşaat-yol işkolunda

Ölümlerin 656’sı sanayi, 484’ü inşaat sektöründe 431’i hizmet ve 326’sı tarım sektöründe yaşandı. İş cinayetlerinin işkollarına göre dağılımında ilk sırada 482 ölüm ile ‘inşaat, yol işkolu’ var. Onu 326 ölümle (151 işçi ve 175 çiftçi) ‘tarım, orman işkolu’, 234 ölümle ‘taşımacılık işkolu’, 123 ölümle ‘Konaklama, eğlence işkolu’ ve 103 ölümle ‘metal işkolu’ takip etti.

İSİG Meclisi iş cinayetlerinin inşaat, tarım ve taşımacılık alanında yoğunlaştığına dikkat çekerek bu üç kolundaki 1042 ölümün toplamın yüzde 54’ünü oluşturduğunu kaydetti.

Bu üç işkolunda ‘güvencesiz çalışma’nın hâkim olduğunu belirten İSİG Meclisi “Uzun çalışma saatleri, yoğun çalışma, sigortasız çalışma ve her türlü kuralsızlığın hâkim olduğu bu işkollarında sendikal örgütlenme yok gibi ya da zayıf ve belli mesleklerde öbekleniyor” dedi.

İşçi ölümlerinin ilk sırasında inşaat işkolunun yer almasıyla ilgili de İSİG Meclisi “2024 ile birlikte 11 deprem şehrimizde inşa faaliyetleri hızlandı ve deprem bölgesinde en az 106 inşaat işçisi (işkolundaki iş cinayetlerinin yüzde 22’si) hayatını kaybetti. Bu iş cinayetleri belli yerlerde yoğunlaşıyor. Örneğin Adıyaman Merkez İndere (Zey) Köyü’ndeki TOKİ deprem konutlarının inşaatında en az 9 işçi hayatını kaybetti. Diğer yandan deprem bölgesindeki şantiyelerde birçok ağır yaralanmalar oluyor ve işçiler sakat kalıp çalışamaz hale geliyor. Onlarca işçi aynı konteynerde kalıyor, yemek, mutfak, tuvalet ve hijjen sorunları yaşıyor. Elektriksiz konteyner koğuşlarda duş alma ve ısınma imkânı da yok” ifadelerini kullandı.

Nedenlerin ilk sırasında trafik ve servis kazaları var

İş cinayetlerinin nedenlerinde ise ilk sırada ‘trafik, servis kazaları’ yer aldı. Bu nedenle 387 işçi öldü. Ezilme, göçük nedeniyle 334, yüksekten düşme nedeniyle 321, kalp krizi veya beyin kanaması nedeniyle 238, zehirlenme veya boğulma nedeniyle de 103 işçi öldü.

İSİG Meclisi ‘trafik ve servis kazaları’ kaynaklı ölümlerin iş cinayeti olarak değil trafik kazası olarak görüldüğünü aktardı. “Oysa tır, kamyon, otobüs, servis minibüsü, taksi şoförleri, moto kuryeler uzun çalışma saatlerinde ve neredeyse dönüşümsüz çalışmaktalar. İş yetiştirme baskısı cabası vb. şoför ölümleri bir iş cinayetidir. Yine servislerde birçok işçi iş cinayetlerinde hayatını kaybetmektedir. Ayrıca trafik kazaları birçok yurttaşında ölümüne ve yaralanmasına neden olduğu için bir halk sağlığı sorunudur” dedi.

Bianet