2023 Nobel Fizik Ödülü üç bilim insanı Pierre Agostini, Ferenc Krausz ve Anne L’Huillier arasında paylaştırıldı.Üçlü ödüle atomlardaki değişimlerin anlık görüntüsünü verebilen ultra kısa ışık darbeleri yaratmaları dolayısıyla değer görüldü.

Bu gelişme, hastalıkların daha iyi teşhisine yönelik potansiyeller içeriyor.

Elektron hareketlerini keşif için yeni araçlar

Üç bilim insanını ödüllendiren İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, çalışmalarının uzun süredir takip edilemeyeceği düşünülen atomlar ve moleküller içindeki elektron hareketlerini keşfetmekte insanlığa yeni araçlar sunduğunu söyledi.

Nobel Fizik Ödülü Seçim Komitesi üyesi Eva Olsson ödülü açıklarken, “Nano saniyenin altında ışık darbeleri üretebilme yeteneği, son derece küçük bir zaman ölçeğine ve  aynı zamanda elektronların dünyasına da kapı açtı” dedi.

Bilim insanlarının buluşlarının birçok farklı alanında potansiyel uygulamaları olabileceği düşünülüyor. Elektronikte, bir malzemede elektronların nasıl davrandığını anlamak ve kontrol etmek önemlidir.

Akademi alanın ayrıca, kan örneklerinde hastalıkların karakteristik moleküler izlerini tespit etmek açısından yeni bir in-vitro (laboratuvar koşullarında) teşhis tekniği konusunda umut vaat ettiğini belirtti.

Ödülü alan üç bilim insanı 

Macaristan doğumlu Krausz, birlikte çalıştığı ekip 2000’lerin başında ilk ultra hızlı darbeleri ürettiğinde, attosaniyel fizikleri hızlı bir kamera deklanşörüne benzeterek kısa ışık flaşlarının mikrokozmosa bir videonun donmuş karesi gibi bir görünüm sağladığını söylemişti.

L’Huillier, ödülü aldığını verdiği dersin ortasında duyduğunu söyledi, “[bu] gerçekten prestijli bir ödül ve bunu almak beni çok mutlu etti. İnanılmaz” dedi. Haberi öğrendikten sonra da dersine devam etti ve “biraz zorlandığını” söylediği bir yarım saat geçirdi. Fransa’da doğan L’Huillier, Nobel Fizik Ödülünü kazanan beşinci kadın.

Agostini ise Fransa doğumlu ve Amerika Birleşik Devletleri’nde Ohio State Üniversitesi’nden emekli bir fizik profesörü.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ödülü kazanan iki Fransa doğumlu bilim insanını sosyal medyada “Ulusal İtibarımız için ne kadar gurur verici!” diyerek kutladı.